भेकराईनगरच्या बालवाडीत वेदांत विठोबा नावडे याने प्रवेश घेतला. आईने सांगितले की त्याला ऐकू कमी येते, त्यामुळे कानात मशीन लावले आहे आणि तो जास्त बोलत नाही.
शाळेत सुरूवातीला त्याला जास्त रमणारे नाही, पण इतर मुलांच्या सहवासात राहून त्याने बोलायला सुरवात केली. त्याने चित्र रंगवायला, बडबडगीतांमध्ये आणि भजनांमध्ये भाग घ्यायला सुरवात केली. फिजीओथेरपी देणाऱ्या डॉक्टरांनी त्याच्या या बदलाचे कौतुक केले.
त्याचे पालक या बदलाचे श्रेय बालवाडीच्या शिक्षिकांना देतात.
बचत गट
सौ. पुष्पा कांबळे
सौ. पुष्पा कांबळे १५ जणांच्या कुटुंबासोबत एकत्र राहतात. तिच्या यजमानांचा छोटासा पेस्ट कंट्रोलचा व्यवसाय आहे, आणि तिने त्याला शिवणकामाची साथ दिली आहे.
घर लहान पडल्यामुळे त्यांनी नवीन जागा घेण्याचा निर्णय घेतला. यासाठी तिने बचत गटातून कर्ज घेतले आणि नवीन जागा खरेदी केली. तिने कर्जाची नियमित फेड केली आहे, आणि त्याच्या मदतीने त्यांचा व्यवसाय आणि घर दोन्हीच्या आवश्यकतांसाठी स्थान मिळवले आहे.
बचत गट
सौ. रोहिणी मोहिते
सौ. रोहिणी मोहीते यांच्या आईला कॅन्सर झाला होता आणि डॉक्टरांनी ऑपरेशन व पुढील उपचारांची गरज सांगितली. उपचारांचा खर्च खूप मोठा होता, त्यामुळे रोहिणीला चिंता वाटली.
तिने बचत गटातून कर्ज घेतले आणि त्याचा उपयोग तिच्या आईच्या उपचारांसाठी केला. आज तिच्या आईची तब्येत उत्तम आहे. बचत गटाच्या मदतीमुळे हा उपचार शक्य झाला, आणि त्यामुळे रोहिणी आणि तिच्या कुटुंबाला मोठा दिलासा मिळाला.
नर्सिंग
सौ. अरुणा मोहिते
अरुणा मोहिते (पुणे, वर्ग २०२०-२१) हिच्या जिद्द आणि मेहनतीने प्रतिकूल परिस्थितीवर मात केली. पुण्यातील ताडीवाला रोडवर राहणारी अरुणा एक विवाहीत महिला आहे. तिच्या नवऱ्याचा अपघात झाला आणि त्याची मानसिक स्थिती कमकुवत झाली, त्यामुळे घरच्या खर्चात अडचणी आल्या.
तिने वर्मधिनीमध्ये सुरू असलेल्या नर्सिंगच्या वर्गाची माहिती घेतली आणि दोन महिन्यांच्या बाळासह नर्सिंगच्या वर्गात प्रवेश घेतला. घरची जबाबदारी सांभाळून, मेहनत आणि चिकाटीने तिने उत्तम गुण मिळवून वर्ग पूर्ण केला.
त्यावर्षीची आदर्श विद्यार्थिनी म्हणून तिला बक्षीस मिळाले. आज अरुणा के.ई.एम. हॉस्पिटलमध्ये रु. १४,०००/- पगार घेऊन काम करत आहे. तिच्या मेहनतीमुळे आणि समर्पणामुळे समाजात आणि घरात तिला मान मिळाला आहे.
नर्सिंग
कुंदन प्रक्षाळे
कुंदन प्रक्षाळे, एक माजी विद्यार्थी, आपल्या जीवनातील दुःख आणि संकटांना मात देऊन यशाच्या शिखरावर पोहोचला आहे. त्याच्या वयाच्या लहानपणीच आई-वडीलांचे निधन झाले, पण त्याला मदत करणारे हात त्याचवेळी पुढे आले.
त्याच्या आईने ज्या हॉस्पिटलमध्ये शेवटचा श्वास घेतला होता, तिथल्या डॉक्टरांनी कुंदन आणि त्याच्या भावंडांना वेगवेगळ्या चांगल्या संस्थांमध्ये दाखल केले. कुंदनला वंचित विकास संस्थेत, त्याच्या भावाला येरवडा संस्थेत आणि छोट्या बहिणीला मानव्य गोकुळ संस्थेत पाठवले.
दहावी परीक्षा झाल्यावर, वंचित विकास संस्थेने कुंदनला 'स्व'-रूपवर्धिनी येथे नर्सिंग कोर्स करण्यासाठी पाठवले. कुंदनने मेहनत करून हा अभ्यासक्रम उत्तम यशासह पूर्ण केला.
धन्वंतरी हॉस्पिटलमध्ये प्रात्यक्षिक करताना, त्याच्या वागण्यातून वर्धीनीचे संस्कार स्पष्ट दिसून आले. त्याला रुग्णांना मदत करण्याची हातोटी मिळाली. त्याच्या कार्यक्षमतेमुळे त्याला हॉस्पिटलमध्ये नोकरी मिळाली.
नोकरी करताना, एक पेशंटने त्याला बी.एस्सी. करण्याचा सल्ला दिला. त्याच्या मदतीने, कुंदनने बीएस्सी. नर्सिंगसाठी लीलाबाई ठाकूर कॉलेज ऑफ नर्सिंगमध्ये प्रवेश घेतला.
त्याने नोकरी आणि नियमित अभ्यास याचा संतुलन साधून बीएस्सी. पूर्ण केले आणि सध्या Iris Healthcare Clinic & Diagnostic Center, Baner येथे काम करत आहे. कुंदन म्हणतो, “वर्धीनिमुळे माझ्या हरवलेल्या घराची पुनरावृत्ती झाली आणि माझ्या प्रगतीचा मार्ग खुला झाला.”
नर्सिंग
सौ. प्रज्ञा जालींद्रे
प्रज्ञा जालींद्रे हिची कथा जिद्द आणि मेहनतीची आहे. ३७ वर्षांची प्रज्ञा आपल्या सासरच्या छळाला कंटाळून आपल्या १६ वर्षांच्या मुलीला आणि १३ वर्षांच्या मुलाला घेऊन घराबाहेर पडली. सासवडमध्ये तिचे माहेर असून, तिथे घरची परिस्थिती बिकट होती. वयस्कर आई-वडील आणि आर्थिक अडचणीमुळे तिने स्टेशनरीच्या दुकानात काम सुरू केले.
तिच्या लहान बहिणीने वर्धिनीमध्ये सुरू असलेल्या रुग्ण सहाय्यक वर्गाबद्दल माहिती दिली. प्रज्ञाला तिच्या वयामुळे प्रवेश मिळेल की नाही याची शंका होती, पण बहिणीच्या आग्रहामुळे ती वर्धिनीमध्ये नर्सिंगच्या वर्गात सामील झाली.
वर्गात प्रज्ञा मोठ्या वयाची असल्यामुळे तिला अभ्यास करण्याची खूप चिंता होती. पण वर्धिनीमधील मोकळे वातावरण, मैत्रिणी आणि शिक्षकांची साथ यामुळे तिचा आत्मविश्वास परत आला.
प्रत्येक दिवशी पहाटे लवकर उठून सासवड ते मंगळवार पेठ प्रवास करून ती वेळेवर हजर राहायची. तिच्या मेहनतीमुळे तिने हा वर्ग यशस्वीरित्या पूर्ण केला आणि चांगली नोकरी मिळवली. तिच्या नवऱ्यालाही तिच्या कृत्याची लाज वाटली, आणि तो तिला आणि मुलांना मानाने घरी घेऊन आला.
आज प्रज्ञा बारामतीला महाजन हॉस्पिटलमध्ये नर्स म्हणून काम करत आहे. तिच्या नवऱ्याला तिचा खूप अभिमान आहे आणि प्रज्ञा तिच्या यशाचे श्रेय वर्धिनीच्या नर्सिंग वर्गाला देते.
नर्सिंग
सौ. प्रतीक्षा माने
प्रतीक्षा मानेच्या जीवनात संकटे आणि संघर्षाचा सामना करून यश गाठण्याची प्रेरणादायक कथा आहे.
करोना काळात, प्रतीक्षाच्या पतीचे निधन झाले आणि ती जेमतेम २४ वर्षांची होती. सासरच्या लोकांनी तिला घरातून बाहेर काढले, आणि तिला दोन लहान मुलींसह माहेरी परतावे लागले. माहेरीही तिच्या भावाने तिला आश्रय नकार दिला. तरीही, तिच्या आई-वडिलांच्या सहकार्यामुळे तिला आधार मिळाला.
१० वी पास असलेल्या प्रतीक्षाने के.ई.एम. हॉस्पिटलमध्ये मावशीची नोकरी स्वीकारली. तिथेच तिला वर्धिनीच्या रुग्ण सहाय्यक कोर्साबद्दल माहिती मिळाली. वर्धिनीच्या विद्यार्थिनींनी तिला आर्थिक मदतीची तयारी दाखवली. तिच्या मेहनतीच्या जोरावर, वर्धिनीमध्ये २०२१-२२ च्या रुग्ण सहाय्यक वर्गात तिने प्रवेश घेतला.
तिने आपल्या परिस्थितीला स्वीकारले आणि नशिबाला दोष न देता झुंज दिली. निकाल लागण्याअगोदरच, तिला बुधरानी हॉस्पिटलमध्ये चांगल्या पगाराची नोकरी मिळाली. तिच्या संघर्षाने आणि धैर्याने सिद्ध केले की, संकटे जरी मोठी असली तरी त्यावर मात करून यश गाठता येते.
नर्सिंग
सौ. सुनिता गंगावणे
कोरोनाच्या काळात रात्री ११ वाजता एका गर्भवती महिलेने दोन जुळ्या मुलांना जन्म दिला. मात्र, तिघांचीही स्थिती गंभीर होती. आयसीयूमध्ये जागा नसल्यामुळे त्यांच्या नातेवाईकांना दुसरीकडे व्यवस्था करण्यास सांगितले गेले. अशा परिस्थितीत, आशेने आणि मदतीसाठी मी फोन करून वर्धिनीच्या माजी विद्यार्थिनी अश्विनी रावळ यांना संपर्क केला.
अश्विनी, जी कमला नेहरु हॉस्पिटलमध्ये काम करत होती, ने तात्काळ रात्रभर जागून स्थितीची माहिती घेतली. तिने महिला आणि तिच्या मुलांना योग्य उपचार मिळवून देण्यासाठी ससून आणि कमला नेहरु हॉस्पिटलमध्ये व्यवस्था केली.
महिलेचे आणि मुलांचे प्राण वाचवल्याबद्दल तिच्या यजमानाने वर्धिनीच्या कामाचे अत्यंत कौतुक केले आणि त्यांचे आभार मानले.
नर्सिंग
सौ. विद्या चंदनशिवे
विद्या चंदनशिवे हिची कहाणी प्रेरणादायी आहे. २०१८-१९ च्या वर्गाची माजी विद्यार्थिनी, विद्या आर्थिक अडचणींमुळे हॉटेलमध्ये शेफचे काम करत होती आणि कुटुंब सांभाळत होती. तिच्या नणंदेकडून वर्धिनीच्या अभ्यासक्रमाची माहिती मिळाल्यावर ती वर्गात सहभागी झाली.
सुरुवातीला नोकरी आणि घर सांभाळून ती वर्गाला येत होती. पण के. ई. एम. हॉस्पिटलमध्ये प्रत्यक्ष काम सुरू झाल्यावर, तिला नोकरी सोडावी लागली. अनेक अडचणींना तोंड देत तिने वर्ग पूर्ण केला आणि उत्तम गुणांनी उत्तीर्ण झाली.
आज विद्या पिंपरी चिंचवड महानगरपालिकेच्या कोविड केंद्रात ज्येष्ठ परिचारिका म्हणून काम करत आहे. वर्धिनीतील उपक्रमांनी मिळालेल्या संस्कारांनी तिला खूप मदत झाली, आणि याचे श्रेय ती सर्व शिक्षिका आणि वर्धिनीला देते.
नर्सिंग
सौ. विमल कुडले
मल कुडले एक मध्यमवर्गीय कुटुंबातील मुलगी आहे. तिचे लग्न मोठ्या थाटामाटात झाले, पण लग्नाला अडीच वर्षे झाल्यावर तिच्या पतीचा अपघात झाला. तिला दहा महिन्यांची मुलगी आणि नवीन घराचे थकलेले हप्ते सोडून एका कठीण परिस्थितीत सापडले. तिने आत्मविश्वास गमावला आणि आई-वडील त्याला आधार देत होते, पण काहीच फरक पडला नाही.
वर्धिनीच्या रुग्ण सहाय्यक वर्गाबद्दल माहिती मिळाल्यावर, दहावी पास झालेल्या विमलने वर्गात प्रवेश घेतला. वर्धिनीतल्या समुपदेशनाने आणि सहकार्याने तिच्यात खूप बदल झाला. के.ई.एम. हॉस्पिटलमध्ये प्रात्यक्षिक करताना तिला आनंद मिळाला आणि तिला इतरांची दु:ख बघून तिची मानसिक स्थिती सुधारली.
नवीन लोकांशी संवाद, मैत्रिणींच्या सहवासाने, आणि आत्मविश्वास जागा झाल्यामुळे तिने उत्तम गुणांसह वर्ग पूर्ण केला. सध्या विमल संजीवन हॉस्पिटलमध्ये काम करते, घराचे हप्ते फेडते आणि मुलीला शिकवत आहे. नोकरीमुळे तिच्या जीवनात मोठा बदल झाला आहे आणि आत्मसन्मान वाढला आहे. याचे श्रेय ती वर्धिनीच्या रुग्ण सहाय्यक वर्गाला देते.
फिरती प्रयोग शाळा
श्री. ग्रामीण अनुभव
ग्रामीण भागातील सिद्धेश्वर विद्यालय, वेताळे येथे अनुभव-फिरती प्रयोगशाळा आली होती. या शाळेतील एका विद्यार्थिनीचा फोन आला, तिला डी. एड. करायचे होते, पण घरची परिस्थिती खूपच हलाखीची होती. तिच्या वडिलांनी स्पष्ट सांगितले, "मी तुझे शिक्षण करू शकत नाही." तिचे शिक्षण थांबणार असेल तर ती काय करेल? या विचाराने ती खूपच निराश झाली.
तिची आई आणि ती भेटायला आल्या आणि तिची गोष्ट सांगितली. तिच्या शिक्षणासाठी कर्वे स्त्री शिक्षण संस्थेत डी. एड. अभ्यासक्रमासाठी आणि वसतिगृहात प्रवेश मिळवून दिला.
असा एक दुसरा अनुभव भैरवनाथ विद्यालय, दोंदे येथे घडला. एका मुलीचे वडील सुरक्षारक्षक म्हणून काम करत होते, पण ते अचानक बेपत्ता झाले. दोन महिने त्यांचा शोध लागला नाही. शेवटी तिची आई तिला घेऊन दोंदेला तिच्या काकांकडे आली. काकांची परिस्थितीही तशीच होती. दहावीत असलेल्या या मुलीच्या शिक्षणाची व्यवस्था आपल्या एका हितचिंतकांमार्फत करण्यात आली.
या गोष्टींमुळे ग्रामीण भागातील विद्यार्थी आणि शिक्षकांमध्ये 'स्व-रूपवर्धिनी' संस्थेचा विश्वास वाढत आहे. शिक्षणासाठी पाठबळ देणारी अशी प्रतिमा 'स्व-रूपवर्धिनी' संस्थेची निर्माण झाली आहे.
फिरती प्रयोग शाळा
श्री. सुनील कुलकर्णी
१९७० च्या दशकापर्यंत अनेक शाळांमध्ये प्रयोगशाळा नव्हती. त्या काळी विज्ञानाच्या अभ्यासात फक्त पुस्तके, वही, आणि पेन यांचा वापर होत असे. प्रत्यक्ष कृतीचे महत्त्व समजून येताच, शाळांमध्ये प्रयोगशाळेची गरज ओळखली गेली. मुलांना विषयाचे आकलन होण्यासाठी आणि आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी प्रत्यक्ष प्रयोगांची आवश्यकता होती.
ग्रामीण भागातील शाळांमध्ये प्रयोगशाळा नसल्यामुळे वर्धिनीने १९९६ पासून फिरती प्रयोगशाळा सुरू केली. सुरुवातीला १५ शाळांमध्ये आठवड्यातून एकदा ३-४ तास मुले प्रयोग करायची. २०१६ पर्यंत शाळांची संख्या १०० झाली आणि लाभार्थी वाढल्यामुळे प्रत्येक शाळेची पाळी ५-६ आठवड्यांनी येऊ लागली.
सध्याच्या काळात YouTube आणि आभासी प्रयोगशाळांचे महत्त्व वाढले आहे. त्यामुळे काही शाळांमध्ये मुलांना प्रत्यक्ष प्रयोग करण्याची संधी मिळत नाही. हे मुलांच्या शिक्षणासाठी आणि भविष्यासाठी धोक्याचे ठरू शकते.
फिरत्या प्रयोगशाळेमुळे मुलांना प्रत्यक्ष कृतीतून, अनुभवातून शिकता येते. त्यामुळे मुलांच्या मनात कुतूहल निर्माण होते आणि प्रश्न विचारण्याची सवय लागते. प्रत्यक्ष प्रयोग करण्याचे महत्त्व कायम राहिले पाहिजे, कारण यामुळेच मुलांचा आत्मविश्वास वाढतो आणि ते विविध विषयांचा सखोल अभ्यास करू शकतात.
वर्धिनीच्या फिरत्या प्रयोगशाळेची आवश्यकता आजही तितकीच आहे आणि ती पुढील काळातही वाढतच राहील. प्रयोगशाळेला खरोखरच कोणताही पर्याय नाही, हे मात्र सत्य आहे.
साक्षरता
श्रीमती सुगंधा कबीर
माझी समाजकार्य करण्याची इच्छा होती. मी सोमवार पेठेत राहते, जिथे अनेक झोपडपट्ट्या आहेत. तिथे बघितलं की, अनेक महिलांना शिक्षण नाही. त्यांच्यासाठी काहीतरी करावं असं मला मनापासून वाटत होतं.
माझ्या मुलांना चांगले संस्कार मिळावेत म्हणून मी त्यांना 'स्व' रूपवर्धिनी या संस्थेत दाखल केलं. तिथे मला कै. किशाभाऊ पटवर्धन, श्री. शिरीष पटवर्धन, पुष्पाताई, आणि बागेश्री दीदी भेटले. त्यांनी मला प्रौढ साक्षरता वर्ग सुरु करण्याची संधी दिली.
मी झोपडपट्टीत जाऊन महिलांशी बोलायला सुरुवात केली. सुरुवातीला त्यांना शिकायला लाज वाटत होती. त्यांचे घरचेही विरोध करायचे. पण मी आणि पुष्पाताई, बागेश्री दीदींनी घरोघरी जाऊन शिक्षणाचं महत्त्व समजावून सांगितलं. हळूहळू महिलांनी शिकायला सुरुवात केली.
आज, माझा वर्ग वर्धिनीमध्ये सुरू आहे. मी ५०० हून अधिक महिलांना शिकवलं आहे. काही परभाषिक महिलाही मराठी शिकून आता उद्योग आणि शिक्षणाच्या वर्गात प्रवेश घेत आहेत.
माझं स्वप्न होतं की, या महिलांना शिक्षण मिळावं आणि ते आता खरं झालं आहे. शिक्षणाने त्यांना नवीन जीवन मिळालं आहे.
समुपदेशन
श्री. गोपाळ
गोपाळ (नाव बदललेलं आहे) नावाचा मुलगा समुपदेशनासाठी आला होता. त्याचं जिद्दीपण बघून मी थक्क झाले. त्याला १२ वी नंतर कोणत्या क्षेत्रात जायचं हे समजत नव्हतं, म्हणून तो मार्गदर्शनासाठी आला होता. बोलताना त्याच्या घरची परिस्थिती समजली.
गोपाळ सहावीत असताना, त्याच्या आईने व्यसनी वडिलांचं घर सोडलं आणि दोन मुलांसह आजीकडे गेली. अचानक सगळी जबाबदारी आईवर आली. पण ती खचली नाही. तिने चार घरची कामं करून नव्याने संसार सुरू केला. वेळ कमी मिळत असल्यामुळे गोपाळ आणि त्याचा भाऊ घरची कामं सांभाळायचे.
शाळेत वर्धिनीची माहिती मिळाली आणि गोपाळ ७ वीपासून वर्धिनीच्या शाखेत येऊ लागला. गोपाळ रोज पहाटे ४ वाजता उठून पेपर टाकायला जायचा, त्यातून त्याला १७०० रुपये मिळायचे. त्यातले १००० रुपये तो आईला देत असे आणि ७०० रुपये बस पाससाठी वापरत असे.
१० वी मध्ये त्याला ७८% मिळाले आणि शिष्यवृत्ती म्हणून १५,००० रुपये मिळाले. त्याने लगेच आईसाठी गाडी घ्यायचं ठरवलं. आईला चालायला कमी त्रास व्हावा म्हणून त्याने सगळे पैसे आईला दिले.
गोपाळ महिन्यातून एकदा वडिलांना भेटायला जातो. त्याचं हे सगळं ऐकून मला खूप अभिमान वाटला. कधी कधी आपण छोट्या छोट्या गोष्टींवर तक्रार करतो, पण गोपाळ आणि त्याच्या आईकडून आपल्याला खूप शिकायला मिळतं.
स्पर्धा परीक्षा केंद्र
श्री. प्रवीण राठोड
त्यांच्या कळा जाणवाव्या आम्हाला...
मी धुळे गावात आलो तेव्हा गावात पिण्याच्या पाण्याची मोठी समस्या होती. गावाजवळ धरण असूनही पाणी मिळत नव्हतं. मी ठरवलं की या समस्येवर काहीतरी करायचं. सरपंच आणि ग्रामसेवकांना भेटून समस्या समजून घेतली. २००५ साली पाणी पुरवठा योजना सुरू झाली होती, पण स्वतंत्र वीजजोडणी (DP) नसल्याने अडचण येत होती.
मी खासदार उन्मेष पाटील यांना भेटलो. त्यांना समस्या सांगितली. त्यांनी मदत करण्याचं आश्वासन दिलं. काही दिवसांतच गावाला पाण्याची वीजजोडणी मिळाली. आता गावकऱ्यांना पाण्याची चिंता राहिली नाही, याचं खूप समाधान वाटतं.
पालावरची शाळा
कोरोनामुळे पुण्यातून घरी धुळ्यात आलो आणि आजोळी गेलो. तिथे बंजारा तांड्यातील मुलं ऑनलाईन शिक्षणापासून वंचित राहिली होती. त्यांच्याकडे स्मार्टफोन नव्हते. त्यामुळे त्यांना शिकणं कठीण झालं होतं.
मी मित्रांना बोलावून चर्चा केली आणि मुख्याध्यापकांना भेटलो. त्यांनीही मदत केली, पण काहीच उपयोग झाला नाही. शेवटी, मी स्वतः तांड्यावर जाऊन मुलांना भेटलो. त्यांच्याशी गप्पा मारल्या, खेळ शिकवले, आणि अभ्यास सुरू केला. मुलं हळूहळू रोज अभ्यासाला येऊ लागली. अशा प्रकारे, मुलांचं शिक्षण सुरू ठेवलं.
स्पर्धा परीक्षा केंद्र
श्री. संतोष मोरे
संतोष मोरे हे कवठेमहांकाळ नगर पंचायत, सांगलीचे मुख्याधिकारी आहेत. त्यांच्या प्रयत्नांमुळे 'माझी वसुंधरा' अभियानात नगरपंचायतीला राज्यात ११ वा क्रमांक मिळाला आहे. त्यांच्या कामाबद्दल अभिनंदन!
त्यांनी पुढील उपक्रम राबवले:
शहरात वृक्षलागवड आणि सुशोभीकरण
मोकळ्या जागेत बाग तयार करणे, औषधी वनस्पतींची लागवड
कचरा व्यवस्थापन
सौर ऊर्जा वापर
महिलांसाठी पिंक टॉयलेट्स
'माझी वसुंधरा' प्रतिज्ञेचा प्रचार
चेतना शिंदे यांची यशोगाथा
चेतना शिंदे या भिवंडीत वनपरिक्षेत्र अधिकारी आहेत. लॉकडाऊनच्या काळात त्यांनी कांदळवन क्षेत्राचे संरक्षण केले आणि अवैध वाहने ताब्यात घेतली.
तिने 'जिताडा मासेपालन' प्रकल्प राबवला, ज्यामुळे गावकऱ्यांना रोजगार मिळाला आणि १ लाख रुपयांचा फायदा झाला. तिने मत्स्यपालन प्रकल्पही सुरू केला आहे.
संतोष मोरे आणि चेतना शिंदे यांच्या कामामुळे समाजाला आणि पर्यावरणाला मोठा फायदा झाला आहे.
स्पर्धा परीक्षा केंद्र
श्री.स्वप्निल दशरथ कांबळे (Sub Inspector, CRPF)
स्वप्निल दशरथ कांबळे, शिष्यवृत्ती २०१९ च्या बॅचचे विद्यार्थी आहेत. २०२० च्या परीक्षेत त्यांनी CRPF मध्ये सब-इन्स्पेक्टर म्हणून निवड केली. याआधी ते भारतीय रेल्वेमध्ये ट्रॅक मेंटेनर म्हणून काम करत होते.
स्वप्निलचे घरातले परिस्थिती अत्यंत बिकट होती. त्यांचे बाबा जुन्या चपला दुरुस्त करत होते, आणि स्वप्निल आणि त्याचा लहान भाऊ आईसोबत घरात प्लॅस्टिक पिशव्या छापायचे, पेपर, दूध टाकण्याचे काम करत होते.
स्वप्निलने ठरवले की प्रत्येक संकटाचा सामना करूनच पुढे जावे लागेल. वर्धिनीच्या मार्गदर्शनाने त्याला स्पर्धा परीक्षांची तयारी करण्यात खूप मदत झाली. त्याला या मार्गदर्शनाची माहिती मित्रांमुळे मिळाली.
स्वप्निलने स्पर्धा परीक्षेला सामोरे जाणाऱ्या सर्व मित्रांना सांगितले की, "परीक्षेची तयारी करताना प्रत्येक पाऊल चढतच शिखर गाठावे लागते. प्रत्येक संधीचे सोनं करा आणि ध्येय ठरवून तयारी सुरू ठेवा. कोणत्याही कामाची लाज वाटू देऊ नका. आशावादी रहा आणि यश मिळाल्यावर आपल्या पूर्वीच्या दिवसांना विसरू नका."
स्पर्धा परीक्षा केंद्र
श्री. विजय मते
श्री. विजय मतेने दोन वर्षे राज्य लोकसेवा आयोग (MPSC) परीक्षेची तयारी आपल्या अभ्यासिकेत केली. २०१६ पासून त्यांनी स्पर्धा परीक्षेच्या उमेदवारांसाठी अनेक उपक्रम सुरू केले. यामध्ये दर रविवारी मोफत मेस, अडचणी सोडवण्यासाठी संघटन, आणि टेलिग्राम चॅनेल असे उपक्रम समाविष्ट आहेत.
राज्य लोकसेवा आयोग परीक्षेत यश मिळवणाऱ्यांचा कमी होत असलेला अनुभव पाहून विजयने आपला निर्णय बदलला. व्यवसाय क्षेत्रात अधिक मागणी असलेल्या व्यवसायांचा अभ्यास करून, विविध व्यावसायिकांचे अनुभव ऐकले आणि मार्गदर्शन घेतले. त्यात श्री. अरविंद केळकर यांचे मार्गदर्शन त्याच्यासाठी मोलाचे होते.
विजयने व्यवस्थित नियोजन करून एक व्यवसाय सुरू केला. भविष्यात स्वतःचा ब्रँड तयार करणे आणि त्याला स्थिर बनवणे हे त्याचे स्वप्न आहे. त्याने शेतकरी, महिला, अंध व अपंग यांना व्यवसायात सहभागी करून घेण्याचा निश्चय केला आहे.
विजयसोबत किरण, महेश, आणि साई यांसारखे स्पर्धा परीक्षेची तयारी करणारे विद्यार्थी देखील व्यवसायात भाग घेत आहेत. त्यांनी 'लोकसेवा' प्रकाशन सुरू केले आहे ज्यामुळे स्पर्धा परीक्षांशी जोडलेली नाळ कायम ठेवली आहे.
विजयचे हे सर्व प्रयत्न आणि धडपड नक्कीच कौतुकास्पद आहे.
शिवन वर्ग
सौ. स्वाती घोरपडे
स्वाती घोरपडे यांची घरची आर्थिक परिस्थिती बेताची होती आणि शिक्षण फक्त ७वीच्या पातळीपर्यंतच होते. त्यामुळे तिला बाहेर नोकरी मिळवणं कठीण होतं. एका मैत्रिणीकडून तिला वर्धिनीच्या वर्गाची माहिती मिळाली आणि तिने शिवणवर्ग करण्याचा निर्णय घेतला.
स्वातीने हळूहळू आत्मविश्वास मिळवला आणि फॅशन डिझाइनिंगचा वर्ग पूर्ण केला. तिने घरच्या अडचणींवर मात करून शिकणं सुरूच ठेवलं. आज ती घरचं बाहेरून शिवणकाम आणते आणि ऑर्डरप्रमाणे कपडे शिवून देते.
तिच्या मेहनतीमुळे रोजच्या कामातून तिला १५,००० रुपये पेक्षा जास्त मिळू लागले आहेत. यामुळे घरातील आर्थिक स्थैर्य सुधारले आहे आणि स्वातीला खूप अभिमान वाटतो.
उत्थान
कु. निमिता जावळे
अनिल काळे यांनी अभ्यासिकेची विद्यार्थिनी कु. निमिता जावळेला फोन केला आणि तिच्या आईची तब्येत खराब असल्याचे समजले. त्यांनी तिला दवाखान्यात जाऊन उपचार घेण्याची सूचना दिली.
स्वतः काळजी घेऊन अनिल दादा तिच्या घरी पोहोचले. त्यांच्या मदतीने निमिताच्या आईला दवाखान्यात नेले आणि औषधं आणून दिली.
काळजीपूर्वक सर्व उपचार करून झाल्यावर, निमिताच्या आईने एक पिशवीत भाजी भरून अनिल दादांना दिली. त्यांनी सांगितले, "आईच्या काळजीनं इथवर आलास तर मी पण माझ्या लेकराला शक्य ते द्यायला हवं ना."
त्या क्षणी दोघांच्या डोळ्यात पाणी आलं. वर्धिनीमुळे अशी माणसं आयुष्यात आली आहे, जी प्रेमाने आणि काळजीने मदत करते.
उत्थान
सौ. रितू कांबळे
रितू कांबळे कासेवाडी वस्तीतील एक सामान्य घरातील मुलगी आहे. २०१९ पासून ती उत्कर्षा अभ्यासिका प्रमुख म्हणून काम करत आहे. सुरुवातीला २० मुलांसह सुरू झालेली अभ्यासिका आता ७० मुलांपर्यंत पोचली आहे.
रितू नियमितपणे मुलांच्या घरी जाऊन त्यांच्या अडचणी समजून घेतो आणि त्या सोडवण्यासाठी प्रयत्न करते. सातवी-आठवीतल्या मुलींना दहावीपर्यंत पोहोचवण्याची शंका पालकांना होती, पण त्या मुली अभ्यासिकेत आल्यामुळे दहावी झाली आणि त्यातील तिघी अभ्यासिकेची जबाबदारी घेण्यासाठी तयार झाल्या आहेत.
तिने लहान मुलांसाठी शनिवार-रविवार संस्कार वर्ग सुरू केला आहे आणि महिलांसाठी बचत गट सुरू करून त्यांना बचतीची सवय लावली आहे. कोविड काळात आरोग्य तपासणी आणि धान्य साहित्य वाटप करून गरजू लोकांना मदत केली.
रितूच्या मेहनतीमुळे वस्तीत वर्धिनीवरचा विश्वास वाढला आहे.
उत्थान
सौ. शुभांगी
काशेवाडीच्या उत्कर्षा अभ्यासिकेतील इ. ७ मधील शुभांगी ही एक हुशार विद्यार्थिनी आहे. तिच्या घरात फक्त आईचाच आधार आहे. ती अभ्यासिकेत नियमितपणे येते, अभ्यास करताना मनापासून काम करते आणि खेळात उत्साही असते.
दहावी पास झाल्यावर शुभांगीने अभ्यासिकेत वेगवेगळ्या जबाबदाऱ्यांचा स्वीकार केला. ती अभ्यासिकेतील कार्यक्रम उत्तम रीतीने घेत आहे आणि विद्यार्थ्यांसाठी नियोजन व मार्गदर्शन करते. तिच्या मदतीमुळे ४ मुली दहावी पास झाल्या.
शुभांगी अभ्यासिकेने तिला घडवले आहे आणि आता ती वस्तीतील इतर मुलींना मदत करण्यासाठी मेहनत करत आहे.
कार्यकर्तेपण म्हणजे काय?
श्री. ज्ञानेश पुरंदरे
कार्यकर्तेपण म्हणजे सळसळणारं चैतन्य आणि अमाप उत्साह. कामाच्या प्रति असलेली प्रचंड ओढ हेच कार्यकर्तेपण आहे. स्वतःपेक्षा कामाचाच अधिक विचार करणे, घरचं लग्न सोडून समाजासाठी धावणे, आणि संघटनेसाठी सर्वस्व अर्पण करणे म्हणजे कार्यकर्तेपण.
शिवरायांविषयी समर्थ म्हणतात:
"सकल सुखाचा केला त्याग, म्हणोनि साधिजे तो योग."
कार्यकर्ते अशी लगबग करतात, जशी शिवरायांनी राज्यसाधनेची केली.
वर्धिनीसाठी असं कार्यकर्तेपण जोपासूया, जसं की किशाभाऊंनी वर्धिनीसाठी कष्ट घेऊन गरीब मुलांचे शिक्षण सोडवले आणि राष्ट्रभक्तीला जागरूक केले. त्यांच्या आदर्शावर चालूया आणि त्यांच्या कार्याची वारसा ठेवूया.
बालवाडी आणि महिला विभागाचा प्रवास
श्रीमती पुष्पा नडे
किशाभाऊंच्या प्रोत्साहनाने बालवाडी आणि महिला विभाग सुरू झाला. मला अजूनही आठवतो तो दिवस, जेव्हा 'स्व' रूपवर्धिनी बालवाडी सुरू झाली. या बालवाडीने अनेक मुले-मुली घडवल्या. या यशाचं श्रेय किशाभाऊंचं आहे. त्यांचं प्रोत्साहन नसतं तर हा मोठा प्रकल्प शक्य झाला नसता.
बालवाडीमुळे फक्त विद्यार्थीच नव्हे, तर अनेक शिक्षिकाही घडल्या. उदाहरणार्थ, सुनीता मुटकुळे हिची ओळख गॅरेजमध्ये झाली. परिस्थिती बिकट होती, पण किशाभाऊंनी तिला बालवाडीत येण्याचं निमंत्रण दिलं. हळूहळू ती रमली आणि शिक्षण पूर्ण केलं. पुढे तिच्या पतीला चांगला रोजगार मिळाला, आणि तिने स्वतःचं घर घेतलं. आज सुनीता अंगणवाडी शिक्षिका आहे, आणि तिला सरकारचा 'उत्तम अंगणवाडी शिक्षिका' पुरस्कारही मिळाला.
कमलताई, पतीच्या निधनानंतर वर्धिनीत आल्या. किशाभाऊंनी त्यांना बालवाडीत 'आजी' म्हणून काम दिलं. त्या लहान मुलांमध्ये रमल्या आणि वर्धिनीतल्या सर्वांच्या 'कमलताई' झाल्या.
बालवाडीने फक्त मुलांवरच नव्हे, तर महिलांवरही सकारात्मक परिणाम केला. अनेकांनी चांगले विचार आणि संस्कार शिकले. त्या आता आपापल्या घरी आनंदी आहेत, पण वर्धिनीला कधीही विसरत नाहीत.
या सगळ्या गोष्टी किशाभाऊंमुळे शक्य झाल्या. त्यांच्या प्रोत्साहनाने बालवाडी आणि महिला विभाग यशस्वीपणे उभे राहिले.
किशाभाऊ - एक आधुनिक कामयागार
श्री. सुनिल कुलकर्णी
प्राचीन काळात किमयागार लोक लोखंडाचे सोन्यात रुपांतर करण्याचा प्रयत्न करत होते. किशाभाऊ हे विसाव्या शतकातील एक आधुनिक किमयागार होते. ते समाजातील दुर्लक्षित मुलांना त्यांच्या परीसस्पर्शाने हिऱ्यासारखं तेजस्वी बनवायचे. किशाभाऊ म्हणायचे, "मुलं कोणत्याही परिस्थितीतली असोत, ती राष्ट्रीय संपत्ती आहे. ती वाया जाता कामा नयेत."
'स्व'-रूपवर्धिनीची स्थापना करून किशाभाऊंनी हजारो मुलांना शिक्षण आणि संस्कार दिले. या मुलांमधून किशाभाऊंनी राष्ट्रासाठी अमूल्य संपत्ती तयार केली. वर्धिनीतून घडलेले हे विद्यार्थी आज देश-विदेशात वेगवेगळ्या क्षेत्रात चमकत आहेत.
किशाभाऊंनी मुलांना हिऱ्याची उपमा दिली. कारण हिऱ्याच्या सारखा कार्बन अनेकांना बांधतो. तसंच वर्धिनीतील युवक-युवती प्रेमाने, आपुलकीने इतरांशी जुळून, वर्धिनीचे जाळं तयार करतात.
किशाभाऊंनी "आधी केले, मग सांगितले" या उक्तीप्रमाणे काम केलं. प्रसिद्धीपासून दूर राहून त्यांनी समाजासाठी कार्य केलं. त्यांच्या या कामाचे महत्त्व लोकांनी ओळखलं.
जन्मशताब्दी वर्षात, किशाभाऊंच्या आदर्शावर चालून आपण त्यांच्यासारखी किमयागारी करूया. तन-मन-धन वेचून अधिक मूलद्रव्ये आणि हिरे घडवूया, हा आपला संकल्प आहे.
स्मशानभूमी आणि वाढदिवस
कोरोना
बहुतेक लोक आपला वाढदिवस घरी साजरा करतात, गोडाधोड पदार्थ बनवतात किंवा मित्रांसोबत बाहेर जेवायला जातात. पण समर्थ रामकृष्ण शाखेचा युवक अविनाश धायरकर याने आपला वाढदिवस अगदी वेगळ्या पद्धतीने साजरा केला. अविनाश आपल्या वाढदिवसाच्या दिवशी वैकुंठ स्मशानभूमीत होता.
कोविड काळात अविनाशने दोन आठवडे स्मशानभूमीत काम केले. तिथे तो कोविडच्या मृतदेहांसाठी सरण रचणे, अग्नी देणे, आणि अस्थी वेगळ्या करणे यांसारखी कामे करत होता. त्याचा वाढदिवस ह्याच काळात आला होता, पण समाजाच्या हाकेला प्रतिसाद देणे त्याला जास्त महत्त्वाचे वाटले. वाढदिवस साजरा करण्यापेक्षा तो स्मशानभूमीत सेवा करत होता.
'स्व'-रूपवर्धिनीच्या कार्याचा संस्कार आणि सेवाभाव अविनाशमध्ये खोलवर रुजला होता. त्याने आपला वाढदिवस समाजाच्या सेवेत घालवला आणि खऱ्या अर्थाने सेवेकरी निर्माणाचा आदर्श दाखवला.
अशा कार्यकर्त्यांच्या कृतज्ञतेमुळे वर्धिनीच्या विचारधारेचा प्रसार होत आहे, आणि समाजाच्या सेवेसाठी नव्या पिढ्या पुढे येत आहेत.
निरपेक्ष सेवेचा आदर्श: कोरोनायोद्धे
कोरोनामुळे निधन झालेल्या शेकडो व्यक्तींच्या चितांना अग्नी देणाऱ्या, समाजाची अशी निरपेक्ष सेवा करणाऱ्या कर्मवीरांना ही शब्दांजली समर्पित
पाहत होतो उंचावरुनी, अपुल्या कलेवराला ।
नजर भिरभिर शोधीत होती, पोटच्या लेकराला ।।
कळत नव्हते कोण तुम्ही, अन् काय अपुले नाते ।
पाहुनी अपुली निरलस सेवा, मन उचंबळून येते ।।
रचुनी सरण कलेवरावर, तुम्हीच अग्नीही दिला ।
तुम्हामुळे केवळ, आत्मा अमुचा, भोगमुक्त झाला ।।
आशिष आमुचे, घ्या बाळांनो, होवो तुमचे भले ।
साकारोत स्वप्ने सारी, मिळावी या पुण्याची फळे ।।
सरेल मळभ, हरेल संकट, उज्ज्वल दिवस उद्याचे ।
आधार तुम्ही, भविष्यही तुम्ही, नव्या भारताचे ।।
— श्री. शिरीष पटवर्धन
स्वामी शिवानंद शाखेतील युवक गणेश कांबळे यांची अझीम प्रेमजी युनिव्र्व्हसिटीमध्ये निवड
श्री. गणेश कांबळे
शिवानंद शाखेतील हा वर्धक तसा शांत पण हुशार. ११ वी आणि १२ वीमध्ये असताना कमी वयात शाखेचा शाखाप्रमुख म्हणून सलग दोन वर्षे अतिशय मनापासून काम केले. फर्ग्युसन कॉलेजमधील बी. ए. चे शिक्षण घेत उत्तम नियोजनामुळे स्वतःचा अभ्यास आणि कामे सांभाळून शाखेवर नियमित तासिका आणि मैदान व्यवस्थेमध्ये सहभाग घेतला. पदवीचे शिक्षण पूर्ण झाल्यावर भाग २ चा तासिका प्रमुख म्हणून जबाबदारी स्वीकारली. हे सर्व व्याप सांभाळत वर्धिनीला अपेक्षित अशी शैक्षणिक गुणवत्ता मिळवत अतिशय चुरशीच्या स्पर्धेत टिकून राहून अझीम प्रेमजी येथे (बंगलोर येथे) एम. ए. ला प्रवेश मिळविला.
गणेशचे अभिनंदन आणि भावी वाटचालीस शुभेच्छा !
'स्व'- रूपवर्धिनी: एका यशस्वी प्रवासाची गोष्ट
श्री. पार्थ कश्यप
माझं नाव पार्थ कश्यप. मी 'स्व'-रूपवर्धिनीशी इयत्ता ५वीत असताना जोडला गेलो. शाळेतले सर सांगायचे, "खूप खेळायला आणि मजा करायला मिळेल." त्यांच्या बोलण्यावर विश्वास ठेवून मी परीक्षेत बसलो आणि पास झालो. मग मी वर्धिनीच्या शाखेत जाऊ लागलो, जिथे आम्ही खूप खेळायचो आणि मजा करायचो. शनिवारी-रविवारी स्पर्धा आणि कार्यक्रम असायचे, ज्यामुळे आम्हाला खूप काही शिकायला मिळालं.
वर्धिनीच्या सहली आणि शिबिरं माझ्या आवडीच्या होत्या. मी तोरणा, नागफणी, आणि घनगड अशा ठिकाणी जाऊन खूप आनंद घेतला. शिबिरांमधून मला नवीन गोष्टी शिकायला मिळाल्या आणि नवीन मित्र जोडले.
१०वीच्या परीक्षेच्या वेळीही, आम्ही वर्धिनीमध्ये नियमित जायचो आणि अभ्यास करायचो. वर्धिनीच्या वातावरणात अभ्यास करायला खूप प्रेरणा मिळायची.
युवक झाल्यावर मला मुलांना सहलींना न्यायचं, पथकं घेणं, आणि गणपतीच्या वेळी पथनाट्य करणं अशी कामं करायला लागली. यामुळे माझं आत्मविश्वास आणि कौशल्य वाढलं.
शेवटी, वर्धिनीमुळे मी शारीरिक आणि मानसिकरित्या तंदुरुस्त झालो. मी स्पर्धा परीक्षेची तयारी केली आणि वर्धिनीच्या शिकवणीचा मला खूप फायदा झाला.
वर्धिनीमुळे मला खूप काही शिकायला मिळालं आणि माझ्या यशात त्यांचा मोठा वाटा आहे. त्यामुळे वर्धिनीमधल्या प्रत्येकाने शिकण्याची आणि विकसित होण्याची प्रेरणा घेतली पाहिजे.
आमचे सेवाभावी पालक
श्री. संजय बाळकृष्ण पांगुळ
श्री. संजय पांगुळ, सिंहगड रोड, पुणे येथील रिक्षाचालक, यांनी कोविड काळात दाखवलेली माणुसकीची सेवा खूपच प्रेरणादायी आहे. जेव्हा सर्व वाहतूक बंद होती, तेव्हा संजय यांनी त्यांच्या रिक्षेतून अनेक कोविड रुग्णांना, ज्यांच्यासोबत घरचे कोणी नव्हते, विनामूल्य मदत केली.
संजयजी सांगतात, "कोरोना काळात सर्व वाहतुक बंद असताना मी कोणतीही परवानगी नसताना माणुसकीच्या नात्याने तात्काळ सेवा दिली. या काळात गरोदर महिला, तात्काळ शस्त्रक्रियेची गरज असलेले रुग्ण, आणि त्यांच्या नातेवाईकांना रुग्णालयात पोहोचवण्यासाठी मदत केली. प्रशासनालाही शक्य ती मदत केली."
श्री. संजय पांगुळ यांनी त्यांच्या कृतीतून माणुसकीचं अद्वितीय उदाहरण दिलं, जे सर्वांसाठी प्रेरणादायक आहे.
यशस्वी युवक: श्री. सिद्राम शासम आणि श्री. समीर यनपुरे
श्री. सिद्राम शासम
श्री. सिद्राम शासम, 'स्व'-रूपवर्धिनी संस्थेचा युवक कार्यकर्ता, याची एध या नामांकित कंपनीत असिस्टंट मॅनेजर म्हणून निवड झाली आहे. अवघ्या २७-२८ व्या वर्षी सिद्रामने हे यश मिळवले.
सिद्राम एक साधारण वस्तीतून आला, कष्टकरी कुटुंबात वाढला आणि ४ वर्षांपूर्वी ही परीक्षा देण्यासाठी दररोज १२-१४ तास अभ्यास केला. त्याने मित्र, नातेवाईक आणि समारंभ यांपासून दूर राहून अथक मेहनत केली. आज तो कंपनीत काम करत असून, संस्थेच्या आर्थिक विभागाला मदत करतो, तरुणांना मार्गदर्शन करतो आणि शाखेत सकारात्मक चर्चा करतो.
श्री. समीर यनपुरे
स्वामी अखंडानंद शाखेतील वर्धक आणि स्पर्धा परीक्षा केंद्राचा विद्यार्थी श्री. समीर यनपुरे यांची महाराष्ट्र महसूल विभागात तलाठी पदावर निवड झाली आहे. अथक परिश्रम, चिकाटी आणि प्रामाणिकपणे केलेल्या प्रयत्नांनी त्याने हे यश मिळवले आहे.
सिद्राम आणि समीर यांची यशोगाथा त्यांच्या मेहनतीचा आणि समर्पणाचा उत्कृष्ट आदर्श आहे.
अडथळ्यांना धारण करणारी सच्ची वर्धिका
सौ. गौरी पवार
वर्धिनीच्या भगिनी निवेदिता शाखेची माजी शाखाप्रमुख आणि भागप्रमुख गौरी पवार हिची अत्यंत सुसंगत, शांत, आणि हसतमुख व्यक्तिमत्त्वासाठी सर्व वर्धिका आणि युवतींमध्ये खूप मान्यता आहे.
शिक्षणात M.Sc. Microbiology पूर्ण केल्यानंतर, गौरीने नुकतेच लग्न केले आणि सासरी गेली. परंतु कोरोनाच्या काळात, तिने Technical Officer of Viral Load Laboratory, BJ Government Medical College Sassoon General Hospital मध्ये काम सुरू केले.
तिने गेल्या २ महिन्यांपासून एकही दिवस सुट्टी न घेता, रोज १२ तास विषाणू परीक्षणाचे जोखमीचे काम अत्यंत एकाग्रतेने आणि काळजीपूर्वक केले आहे. रोज सकाळी ७ वाजता सांगवीतून दुचाकीवरून सासून आवारात पोहोचते, आणि अत्यंत मेहनत व धैर्याने काम करते.
महाराष्ट्राच्या कानाकोपऱ्यातून आलेले Samples तिची वाट पाहत असतात. जेवणाच्या १५ मिनिटांच्या विश्रांतीत सोडून, गौरी पूर्णपणे परीक्षण आणि अहवालाच्या कामात गुंतलेली असते. तिच्या कामाच्या कष्टाला आणि समर्पणाला लाख लाख सलाम. तिच्या कामाला प्रोत्साहन देणारे जावईबापू महेश पवार यांचेही कौतुक करण्यासारखे आहे.
यशाची चुणचुणीत वर्धिका
सौ. दिव्या घारे
दिव्या घारे हिने 'सकाळ डिजीटल वृत्तसमूहात' सोशल मीडिया एक्झ्युकेटिव्ह म्हणून तिच्या करिअरची सुरुवात केली. ती अजून मास कम्युनिकेशनचे शिक्षण पूर्ण करण्याच्या आधीच नोकरीला लागली.
शिक्षण घेत असतानाही दिव्याने घरातील हार-फुलांच्या व्यवसायात सर्व प्रकारची कामे न लाजता आणि न थकता केली. तिच्या मेहनतीमुळे तिने हे यश मिळवले. दिव्या आजही वर्धिनीच्या शाखा कामात सलग ७ वर्षे नियमितपणे लक्ष देत आहे.
तिचे शिक्षण, फील्डवर्क, पार्टटाइम काम आणि व्यवसायातील योगदान यामुळे वर्धिनीला तिचा गर्व आहे. दिव्या हे यश वर्धिनीच्या संस्कारांमुळे मिळालं आहे.
मेहनतीची प्रेरणा
सौ. पायल जिरेसाळ
वर्धिनीच्या बालवाडीपासूनच वर्धिनीची कन्या असलेल्या पायलने आपल्या मेहनतीने आणि जिद्दीने खूपच प्रेरणादायक यश मिळवले आहे.
दोन वर्षांपूर्वी, पायलने रेडिओलॉजी टेक्निशियनच्या डिप्लोमासाठी वर्धिनीची मदत घेतली. शिक्षण पूर्ण झाल्यावर नोकरी मिळवण्यासाठी लॉकडाऊनच्या काळात तिला अनेक अडचणींचा सामना करावा लागला. चार-पाच मुलाखतींनंतर तिने मिळालेली नोकरी स्वीकारली. रोज एक तासाचा बस प्रवास आणि कमी पगार असला तरीही तिने काम सुरू केले.
कामाच्या तासांमध्ये वाढीव वेळ असला तरी, पायल शाखेत नियमितपणे उपस्थित रहात होती. घरची परिस्थिती बेताची असली तरीही तिने घरच्यांसाठी छोट्या वस्तू खरेदी केल्या. स्वतःसाठी काहीही घेतले नाही, आणि बसच्या पासचे पैसे वडिलांकडे जमा करत राहिली.
शेवटी, चार महिन्यांच्या कष्टानंतर तिने वर्धिनीत जमा करण्यासाठी ३२०००/- रुपये जमा केले. वाढदिवसाच्या आधी फीची रक्कम पूर्ण करून, तीचाच निश्चय होता. अजून पुढे शिकण्यासाठी काही दिवस नोकरी करेन आणि फी साठवेन, हे तिने ठरवले आहे.
पायलची मेहनत, जिद्द, आणि स्वतःसाठी आणि इतरांसाठी केलेले प्रयत्न खरोखरच कौतुकास्पद आहेत.
वर्धिनीच्या संस्कारांची यशस्वी कहाणी
सौ. समृद्धी यादव
समृद्धी यादव हिने वर्धिनीच्या कुटुंबात सामील होऊन जीवनातील अनेक गोष्टी साधल्या आहेत. वयाच्या ११ व्या वर्षी वर्धिका गटात सामील होऊन, तिने अनेक ज्येष्ठांचे मार्गदर्शन घेतले. युवती गटात प्रवेश केल्यानंतर, शाखा काम आणि अभ्यास दोन्ही उत्तम प्रकारे सांभाळता आले, हे तिने अनुभवले.
वर्धिनीच्या कार्यामुळे, तिने वेगळ्या पद्धतीने विचार करण्याची सवय लागली. "परीक्षेत किती गुण मिळतात हे महत्त्वाचे नाही, तर तुम्ही ज्या विषयाचा अभ्यास करता तो मनापासून करायला हवा," हे तिने शिकले. या शिक्षणामुळे, समृद्धीने सखोल अभ्यास केला आणि ८०% गुणांसह पदवी संपादन केली. सध्या, ती पुणे विद्यापीठात M.A. Political Science चे शिक्षण घेत आहे.
वर्धिनीच्या कामामुळे तिला स्वतःच्या प्रगतीसोबत इतरांसाठी काम करण्याची संधी मिळाली. वर्धिनीच्या संस्कारांनी तिला स्वार्थाकडून परमार्थाकडे नेणारी शिकवण दिली, आणि यामुळे तिचे जीवन उजळले.
सिद्राम एक साधारण वस्तीतून आला, कष्टकरी कुटुंबात वाढला आणि ४ वर्षांपूर्वी ही परीक्षा देण्यासाठी दररोज १२-१४ तास अभ्यास केला. त्याने मित्र, नातेवाईक आणि समारंभ यांपासून दूर राहून अथक मेहनत केली. आज तो कंपनीत काम करत असून, संस्थेच्या आर्थिक विभागाला मदत करतो, तरुणांना मार्गदर्शन करतो आणि शाखेत सकारात्मक चर्चा करतो.
रुपरंग वा असो गंधही | यातील माझे काहीच नाही |
श्रेयाचा मज नको लेशही | निर्माल्यात विरावे ||
विकसित व्हावे, अर्पित होऊन जावे ||
